Verschillende prefab betonpanelen tijdelijk gestockeerd

Scheidende prefab betonpanelen als brandwanden

De panelen worden geprefabriceerd op een ‘tafel’ waarbij gemiddeld genomen de maximale afmeting 8meter op 4meter zijn. Sommige fabrikanten hebben wat rek op deze afmetingen, maar dat hangt af van het productieproces. Aangezien de tafel een horizontaal vlak is worden de panelen horizontaal gestort, hierdoor is er een bovenzijde en een onderzijde voor het paneel. Na het storten in de mal wordt de bovenzijde afgestreken, dit wordt de ‘ruwe’ zijde van het paneel genoemd. De tafel bestaat uit een speciale, gladde, betonwerende oppervlakte, zodat die zijde van het paneel dat op de tafel ligt de ‘gladde’ zijde genoemd wordt. De zijkanten worden uit hetzelfde materiaal als de tafel gemaakt waardoor ook de korte zijden glad zijn.

Wanneer de mal wordt voorbereid, wordt tegelijk de wapening geplaatst, deze is op voorhand berekend door de ingenieur zodat het paneel voldoet aan de nodige eisen om alle trek- & drukkrachten op te vangen die er kunnen plaatsvinden. Wanneer er kleine uitsparingen in de panelen zitten is er niet direct extra wapening nodig, maar wanneer er raam- of deuropeningen dicht bij de kant zitten ontstaan er zeer dunne stukken die snel kunnen barsten of afbreken, met bijkomende wapening rondom de opening kan dit voorkomen worden.

Betonpaneel met deuropening op slede voor transport

• Ankerrail: indien het betonpaneel niet dik genoeg is om betonschroeven te gebruiken om de bevestigingsplaatjes vast te schroeven stort men ankerrails mee in het beton. Zo hoeft men geen gaten te boren waardoor het dunne beton te snel zou kunnen barsten. In de ankerrails draait men hamerkopbouten om de bevestigingsmiddelen mee vast te schroeven.

• Zichtbare wapeningsstaven: wanneer een opening niet volledig in een paneel valt kan de wapening ook niet volledig rond de opening doorlopen wat voor technische problemen zorgt. Niet zozeer wanneer het paneel op de werf geplaatst is, maar tijdens het transport. Het paneel wordt zwak als er een slank deel niet aan twee zijden verbonden is met het paneel. De fabrikant zorgt dat de onderdelen met één of enkele zware wapeningsstaven met elkaar verbonden zijn zodat het geheel sterk genoeg is voor transport, na plaatsing worden de staven er tussenuit geslepen.
• Uitsparingen: vrij voor de hand liggend worden raam- en deuropeningen natuurlijk voorzien, maar ook gaten voor afvoeren van het dak, spuwers(voor wanneer de afvoeren verstopt geraken), doorvoeren voor ondergrondse stroom-, gasleidingen of nutsvoorzieningen,… Hoe meer doorvoeren men op voorhand voorziet, hoe goedkoper, want achteraf met een kernboor gaten boren of met een slijpschijf uitzagen kan best prijzig uitvallen.

• Tand/groef: Bij volle betonpanelen wordt vaak een tandgroefsysteem voorzien. Wanneer men 2 panelen op elkaar voorziet, dan krijgt het onderste paneel een tand, een kleine verhoging in het midden. Het paneel erboven krijgt onderaan een kleine groef, een holte in het paneel waar de tand in past. Constructief heeft deze tand geen sterkte, dus het dient niet om de panelen boven elkaar te houden. Dit is enkel om eventueel vocht, dat door de voeg horizontaal naar binnen wil dringen, tegen te houden.
  
  Op de afbeelding is op sommige panelen een dunne tand bovenop te zien. Onderaan is een fijne groef te zien waar de tand steeds in past.

Wanneer de panelen geproduceerd zijn, worden ze op een transport geplaatst d.m.v. de hijsogen die er in voorzien waren. Indien de panelen te groot zijn voor normaal transport, worden ze op een dieplader geplaatst, dit in verband met hoogtenormen op de weg. Bij aankomst op de werf zijn er 3 mogelijkheden:

1. de laders worden afgekoppeld en tijdelijk gestockeerd tot aan de montage, al is de huur van deze laders een kost die aannemers liever niet hebben.
2. de panelen kunnen van de laders afgepikt worden en op de werf gestockeerd worden. Een goedkopere optie, maar nog steeds niet ideaal aangezien dit een extra ‘transport’-handeling is en er meer kans is op schade tijdens het oppakken en neerzetten (afbreken van hoeken,…).
3. Wanneer de planning van de aannemer correct verloopt kunnen de panelen vrijwel direct van het transport gepikt worden en gemonteerd worden tegen de structuur, op deze manier zitten er bijna geen extra kosten aan verbonden en is de kans op extra schade minimaal.

Schade aan de panelen is tijdens het transporteren onoverkomelijk, van het moment dat de panelen na productie uit hun mal komen is elke handeling een mogelijkheid tot kleine ongelukjes: schuren, botsen,… tijdens het hijsen en verplaatsen. Daarom worden achteraf vrijwel altijd nog kleine herstellingen uitgevoerd.

Wanneer de panelen tegen de structuur geplaatst worden, worden ze vastgezet met z-plaatjes in de voorziene ankerrails. Indien geen ankerrails voorzien zijn, kunnen de plaatjes ook vastgezet worden met betonschroeven in ter plaatse geboorde gaten.

Links: stalen Z-plaatje   |   Rechts: PVC-brandplaatje

• Stalen z-plaatjes: panelen worden standaard met stalen plaatjes vastgezet die vasthaken achter de structuur, afhankelijk van de grootte van het paneel moeten er meer of minder plaatjes voorzien worden. De panelen zijn op zich zwaar genoeg om te blijven staan op hun plaats, het is vooral de zuigkracht van de wind die de plaatjes moeten opvangen.
• PVC-brandplaatjes: beton is van nature brandwerend waardoor het sterk bijdraagt aan de brandveiligheid van gebouwen. Betonpanelen die als brandwand fungeren hebben dus een specifieke functie. In geval van brand moet de brandwand er voor zorgen dat deze niet overslaat van de ene hal/constructie naar de andere. Het grote probleem bij brand is dat de structuur sterk verzwakt en op een gegeven moment zal inzakken. Alle panelen die aan de structuur vasthangen worden op dat moment mee omlaag getrokken. Wanneer men dus stalen plaatjes gebruikt om de brandwand vast te zetten zal de structuur deze omlaag trekken en kan de brand zonder probleem overslaan naar de volgende hal. Om deze reden wordt een brandwand tweezijdig met PVC plaatjes vastgezet, wanneer aan één zijde brand uitbreekt, smelt de pvc al bij temperaturen van ±70°C en blijft de brandwand zijn functie behouden. Na de brand zijn de PVC-plaatjes aan de zijde van de nog in takt gebleven hal sterk genoeg om dezelfde functie als stalen plaatjes over te nemen.

Wanneer de panelen geplaatst zijn worden de horizontale en verticale voegen tussen de panelen waterdicht af gekit met een neutrale kit. Meestal is dit een neutraalgrijze kleur in dezelfde stijl als het beton. Indien de panelen een andere kleur hebben kan de kleur van de kit natuurlijk aangepast worden.

• Baksteenstrips: Echte bakstenen worden in dunne strips gezaagd die voor het storten van het paneel in een mal gelegd worden óf achteraf tegen het paneel gelijmd worden. Nog in de productiehal (of heel soms op de werf) worden de strips gevoegd waarna het gemetselde muren lijken. Deze panelen zijn zeer gevoelig voor schade tijdens transport, hoeken en kanten lopen vrij zeker stukken op en moeten op de werf aangevuld worden met nieuwe baksteenstrips.
  Voegen tussen de grote panelen worden best plastisch gekit om werken en uitzettingen op te vangen. Dit blijft dus een verticale voeg geven. Fabrikanten proberen hier een oplossing aan te bieden met effectief steens verband in overlap, maar dit blijft een gevoelig punt.

• Silexpanelen: Voordat men beton in de mal stort om het paneel te maken, wordt de bekisting met een coating ingesmeerd waarna men kleine steentjes in deze coating strooit. Na het verwijderen van de bekisting wordt de coating weggespoeld en blijven de steentjes aan de buitenzijde van het beton zichtbaar. Deze steentjes kunnen in alle kleuren en maten voorkomen, waardoor silexpanelen in ontelbaar veel uitvoeringen te vinden zijn.