Omdat beton een samenstelling is, worden constructieve eigenschappen en het uitzicht bepaalt door zijn onderdelen. Niet alleen de onderdelen, maar ook de verhouding van deze onderdelen ten opzichte van elkaar zijn van belang. Wanneer alles op de juiste manier wordt samengesteld, dan vult het zand op de juiste manier alle holtes tussen de grotere stenen en granulaten, welke na verharding van het cement een kunstmatige steenmassa vormt die net zo sterk is als natuurlijk gesteente.

Cement is een snel hardend bindmiddel dat een chemische reactie ondergaat na het in contact komen met water. Deze reactie kan zowel plaatsvinden in de buitenlucht alsook onder water.
Kalksteen ligt aan de basis van het productieproces van cement. Gezien de grote kalkhoudende regionen in België is het niet onbegrijpelijk dat rond de jaren 1930 de cementproductie dermate hoog was dat het een exportproduct werd, tot wel 3000 kton Portlandcement.
Na het winnen van de kalk wordt het gebroken, gezeefd en gedroogd, waarna het vermengd wordt met silicium-, ijzer- en aluminiumoxides en verhit tot 1450°C. Na het vormen van klinkers wordt het afgekoeld tot 100°C en opgeslagen in silo’s. Tijdens een tweede ronde wordt er kalksteen, caliumsulfaat en hoogovenslak toegevoegd in de juiste verhoudingen om opnieuw verhit te worden. Het uiteindelijke product wordt vermalen, gezeefd en verder gedroogd om als cement in silo’s opgeslagen te worden.

Ondanks dat water een logische toevoeging is, is het zelfs belangrijker dan de meesten realiseren. Te weinig water toevoegen en het cement wordt niet voldoende geactiveerd, te veel water en het beton is veel zwakker. Van zodra het beton dus aan bepaalde kwaliteiten moet voldoen, moet het gemengd worden door gespecialiseerde centrales die dan ook de correcte verhoudingen perfect in acht houden.

De granulaten zijn uiteraard een heel belangrijk onderdeel, hier geldt, hoe kleiner de korrel, hoe meer water noodzakelijk is. Naast de alom gekende granulaten kunnen deze ook aangevuld of vervangen worden door vliegas, vulstof, recyclinggranulaat,…

Aan het beton kunnen ook verschillende additieven toegevoegd worden om de eigenschappen te vergroten. Hierbij kan men onder andere plastificeerders toevoegen (vloeibaarheid en verwerkbaarheid van het beton verhogen, aangezien teveel water de sterkte negatief beïnvloedt), bindingsvertragers of -versnellers om de uitharding te vertragen of te versnellen, luchtbelvormers om vorstbestendigheid te verhogen, schuimvormers voor een betere isloatiewaarde,…